Stel je voor: je bent de baas van een land. Je doet je best om corruptie tegen te gaan, de economie te verbeteren en je volk tevreden te houden. Dan komt plots je veel machtigere buurland binnenvallen met veel tanks en manschappen. Wat doe je dan? Als we naar de acties kijken van meneer Zelenski (leider van Oekraïne), kunnen we concluderen dat we het beste rustig kunnen blijven, logisch blijven redeneren en niet uit een golf van emotie een wilde tegenaanval uitvoeren. In ieder geval niet zonder eerst goed na te denken over wat de meest effectieve reactie is.

Samengevat kun je dus het beste kalm blijven onder een stressvolle situatie. Dit is wat Bram Scharpach heeft gedaan tijdens zijn optreden over het stoïcisme waarbij veel dingen fout gingen. Eerst ging niemand met hem mee in zijn opstand tegen school, toen had hij geen script meer en op het eind struikelde hij en viel hij op de grond. Hij is kalm gebleven ondanks dat alles fout ging. Dit is natuurlijk wel heel toevallig in een optreden met als doel het stoïcisme uitleggen, maar het is alsnog een goede manier om bekend te worden met de filosofische stroming.

Ondertussen heb ik wat meer onderzoek gedaan over het stoïcisme en ik heb geleerd dat er meer bij komt kijken dan alleen rustig blijven. Volgens denieuwestoa.nl is 'memento mori' een gedachte die terug komt bij de stoïcijnen. Hiermee wordt bedoeld dat het leven te kort is om je druk te maken over dingen buiten jouw bereik. Het leven is te kort om boos te worden op dingen die jij niet kunt veranderen. Rubin Alaie heeft in hetnlpcollege.nl geschreven dat je je het beste kan neerleggen bij het lot. Op filosofie.nl lees ik zelfs dat men zijn verlangen moet draaien naar de wil van het lot. Simpel gezegd: je moet alles willen wat er gebeurt. Ze zeggen niet dat je nergens je best voor hoeft te doen, maar bijvoorbeeld als je ontslagen wordt, kun je dit beter zien als iets goeds: een kans om die carrièreswitch te maken, of om eindelijk voor jezelf te beginnen, in plaats van dat je boos thuis gaat zitten.

Volgens filosofie.nl is de mens een hond aan een kar die getrokken wordt door paarden. Hierbij is de mens dus de hond, de kar is het lot, en de route van de kar wordt bepaald door de paarden: een onstopbare circulatie van oorzaak en gevolg. De hond kan tegenstribbelen, maar dat zal alleen maar letsel brengen. Als de hond in het tempo van de kar meeloopt, dan komt hij goed aan op zijn bestemming. Soms maakt deze kar wel een plotselinge scherpe bocht, dan word je hard meegetrokken. Om de frustratie hierbij te voorkomen, staat er op hetnlpcollege.nl een oefening die je kunt doen. Stel, je hebt zoals Bram Scharpach een voorstelling die je moet houden, ga dan van tevoren na wat er allemaal fout kan gaan. Bereid je voor op het ergste wat er kan gebeuren. Gaat er dan iets mis, dan ben je daar op voorbereid en kan je kalm blijven.

Zelenski heeft dit waarschijnlijk ook gedaan voordat de Russen binnenvielen. Ik denk dat hij van tevoren op het slechtste scenario heeft geanticipeerd, waardoor hij zo rustig heeft kunnen reageren op Poetin. Dit maakt de verdediging van Zelenski ontzettend stoïcijns.

Ik heb nu rijles en ik gebruik deze techniek ondertussen ook. De eerste keer nog niet en toen raakte ik ontzettend in de stress toen de motor afsloeg voor een stoplicht en het maar niet lukte om weg te rijden. Als ik kalm was gebleven, had ik mensen waarschijnlijk niet zo lang opgehouden. Ondertussen rij ik veel gemakkelijker weg nu ik kalm blijf en rustig blijf.

Over het algemeen denk ik dat ik en veel andere mensen nog wat kunnen leren van de stoïcijnen. Dan zal de wereld er een stuk beter uitzien, denk ik. Als iedereen kalm en beheerst handelt, kan iedereen net als Zelenski zijn vijand, of het nu een persoon is, of bijvoorbeeld spanning voor je iets gaat doen, op een effectieve manier bestrijden. Dus aan iedereen: blijf kalm en denk goed na.