‘Muziek, een van de beste creaties van de mens. Het idee is simpel, maar in werkelijkheid is het zeer complex. Neem bijvoorbeeld een piano. Van buiten lijkt het simpel: een houten blok met wat toetsen, waarmee je geluid kan maken. Een piano is echter veel maar dan alleen dat. De toetsen zijn als het ware een portaal om je gevoelens om te zetten naar muziek.’
Dit is dus precies iets wat mijn ouders vaak zeggen. Ik zit in een familie met een fluitist als vader en een harpiste als moeder. Het feit dat ik piano speel, is dus niet heel verrassend. Ik zit nu al zo’n tien jaar op pianoles, maar tijdens negen van deze jaren wilde ik vooral heel graag stoppen. Mijn ouders moesten daar niks van hebben. Volgens hen is muziek een essentieel deel van mijn opvoeding zou ik later enorm veel spijt krijgen als ik stopte. Als twaalfjarige begreep ik daar helemaal niks van. Elk uur dat ik piano moest spelen, vond ik een uur teveel. Waarom zou ik piano gaan spelen, als ik ook nog even op de iPad kon?

Inmiddels moet ik het toegeven: mijn ouders hadden gelijk. Ik bespeel de piano nu dagelijks met veel passie en plezier. Hieraan moest ik denken toen cabaretier Leon van der Zanden ons op school kwam vertellen over de kunst van mislukken; hoe mislukken juist mooi is. Mijn mislukking mocht dan wel 9 jaar geduurd hebben, maar nu ik eindelijk wel plezier heb in het spelen, kan je gerust zeggen dat het een mooie mislukking was.

Het bezoek van Leon heeft mij aan het denken gezet. Wat is mooi mislukken precies? Wat zijn de voordelen ervan? Mislukken geeft je altijd wel een les mee. Wel is het belangrijk dat je je mislukking erkent en omarmt. Waarom is het fout gegaan? Wat kan ik volgende keer verbeteren? Filosoof Else Kramer schreef in mei 2017 op haar website dat je veel sneller leert als je ook mislukt. Denk aan baby’s: die leren super snel hoe je loopt en hoe je praat, omdat het heel vaak fout gaat en ze zich er totaal niet voor schamen. Dit wil nou niet zeggen dat je je als een baby moet gaan gedragen, maar op sommige vlakken kunnen we toch van ze leren.

Je kunt je mislukking ook zien als een ontdekking, als een experiment. Dat schreef arbeidsdeskundige Judith Manshanden in 2017 op managementimpact.nl. Als onderzoekers een experiment uitvoeren, maar het mislukt, wordt het nog steeds als waardevol gezien. Waarom kunnen we dat als samenleving niet normaliseren? Niet mislukt, maar ontdekt! Denk aan de oprichter van KFC, Colonel Sanders. Hij was vroeger advocaat en verkoper, tot hij op zijn veertigste tankstationmedewerker werd. Niet de meest succesvolle baan (al lijkt het me wel lekker simpel), maar hierdoor ontstond KFC. Hij verkocht daar zijn speciale kip aan de klanten, wat uiteindelijk uitgroeide tot KFC. In Nederland (en op veel andere plekken) heerst echter een enorme afrekencultuur, waar het mislukken niet wordt erkend en de nadruk vooral op het lukken ligt.

En mijn negen mislukte jaren dan? Zijn die ook zo’n ‘briljante mislukking’? In grote mate wel als je het mij vraagt. Ik heb nu een passie waar ik de rest van mijn leven nog wat aan heb. Ik heb geleerd dat je soms veel tijd moet investeren om het gewenste resultaat te krijgen. En ik heb geleerd dat ouders (ja het verbaasde mij ook) vaak wél gelijk hebben. Dus ja, mooi mislukken bestaat echt. Elke mislukking is in zekere mate wel mooi te noemen. Nu ik terugkijk op mijn mislukte jaren, valt het me pas echt op hoeveel ik ervan heb geleerd. Omarm dus je mislukkingen en probeer er verstandig mee om te gaan. Kijk wat er beter kan. Moedig elkaar aan om nieuwe dingen te proberen, al is de kans groot dat het fout gaat. Laten we met z’n allen een einde maken aan die afrekencultuur.

Oh, en vergeet niet naar je ouders te luisteren.